پیوند به مطلب اصلی: https://www.bma.org.uk/advice/employment/ethics/confidentiality-and-health-records/visual-and-audio-recordings-of-patients
ترجمه: احمد صوفی محمودی
استفادهٔ روزافزون از فناوری‌هایی مانند پیام‌های ویدئویی و تصویری باعث شده است که ضبط، کپی و انتقال اسناد مربوط به بیماران بسیار آسان‌تر شود. پزشکان ممکن است علاقه‌مند به استفاده از فناوری‌های جدید باشند و از آن برای کمک به تشخیص سریع و مشاوره و در نتیجه بهبود مراقبت از بیماران استفاده کنند. پزشکان باید در نظر داشته باشند زمانی که از این اسناد برای اهداف بالینی استفاده شود، جزو بخشی از پروندهٔ پزشکی بیمار می‌شوند و همان استانداردهای محرمانه و همان الزامات برای رضایت جهت افشاکردن شامل آن‌ها می‌گردد.
تعداد کمی از استثنائات این الزامات در این دستورالعمل بررسی شده است. این دستورالعمل در مورد دوربین‌های مداربسته (CCTV) در مناطق عمومی در بیمارستان‌ها و مطب‌های دندان‌پزشکی صدق نمی‌کند.
این دستورالعمل انواع مختلف اسناد را پوشش می‌دهد و اصول اساسی دستورالعمل سازمان نظام پزشکی بریتانیا در مورد ساخت و استفاده از اسناد تصویری و صوتی بیماران را بازگو می‌کند (این دستورالعمل در مورد اسلایدهای آسیب‌شناسی بافت انسانی نیست، گرچه تصاویر این اسلایدها توسط این توصیه پوشش داده می‌شود).
هنگام ساخت یا استفاده از این اسناد، سازمان نظام پزشکی بریتانیا می‌گوید که پزشکان باید:
- در مورد هدف ضبط به بیماران اطلاعاتی را که می‌خواهند یا نیاز دارند، بدهند
- تنها در صورتی که رضایت یا مجوز معتبر دیگری برای انجام این کار وجود دارد، این اسناد تولید شوند
- اطمینان حاصل شود که بیماران برای گرفتن رضایت تحت فشار قرار نگرفته‌اند
- در صورت امکان، تولید اسناد را در صورتی که بیمار درخواست کند یا اگر در روند مشاوره یا درمان اثر نامناسبی داشته باشد، متوقف کنید
- اسناد را قبل از استفاده یا افشای آن‌ها برای یک هدف ثانویه، کدگذاری و به‌صورت ناشناس به کار ببرند، اگر این کار امکان‌پذیر باشد و برای آن هدف مورد استفاده قرار بگیرد
- افشا یا استفاده از اسنادی که ممکن است بیماران را مورد شناسایی قرار دهد، تنها با رضایت‌نامه یا دیگر اسناد معتبر برای انجام این کار مجاز است
- ترتیبات مناسب امنیتی را برای ذخیره‌سازی اسناد ضبط‌شده انجام دهید
- با قوانین و راهنمایی‌ها و رویه‌های محلی آشنا شوید و از آن‌ها پیروی کنید
محتویات
اسناد ضبط‌شده‌ای که به‌عنوان بخشی از روند مراقبت بیمار ایجاد شده است
سازمان نظام پزشکی بریتانیا شش دسته از اسناد ضبط‌شده را تعیین کرده است که رضایت برای ایجاد آن‌ها در رضایت‌نامه تحقیق یا درمان به‌صورت ضمنی وجود دارد و نیازی به گرفتن رضایت‌نامه جداگانه برای آن‌ها نیست:
- تصاویر اندام‌ها یا ساختارهای داخلی بدن
- تصاویر اسلایدهای آسیب‌شناسی
- تصاویر لاپاروسکوپی و آندوسکوپی
- اسناد ضبط‌شده از عملکرد اندام‌ها
- تصاویر اولتراسوند (سونوگرافی)
- تصاویر اشعه ایکس
در هر صورت خوب است به بیماران بگویید که تصاویر گرفته‌شده به‌عنوان بخشی از روند مراقبت یا درمان آن‌هاست.
در صورتی که این تصاویر ناشناس باشند، GMC بیان می‌کند که می‌توان بدون اجازه از آن‌ها برای استفاده در پژوهش، آموزش یا سایر اهداف مربوط به مراقبت‌های سلامت استفاده کرد؛ اگر چه پزشکان باید در صورت امکان توضیح دهند که چنین اسنادی ممکن است به‌صورت ناشناس برای اهداف دیگری استفاده شوند. واضح است که این تصاویر اگر در ارتباط با یک تاریخچهٔ درمانی مورد استفاده قرار بگیرند که احتمال شناسایی بیمار وجود داشته باشد، نیاز به گرفتن اجازهٔ جداگانه دارد.
ایجاد سایر اسناد ضبط‌شده و تصاویری که به مراقبت از بیمار کمک می‌کند و خارج از لیست بالا است، به‌طور کلی نیاز به رضایت بیمار دارد. GMC توصیه می‌کند که، در صورت امکان، پزشکان باید هر گونه استفاده ثانوی از اسناد ضبط‌شده به‌صورت ناشناس را هنگام گرفتن رضایت برای ایجاد آن توضیح دهند. این بحث باید در پروندهٔ پزشکی بیمار ثبت شود.
تصاویر و اسناد ضبط‌شده در لیست بالا، زمانی که به‌تنهایی ارائه شوند، ذاتاً ناشناس هستند. تصاویر یا اسناد ضبط‌شدهٔ دیگر ممکن است با حذف بعضی جزئیات ناشناس شوند. ناشناس‌سازی باید مؤثر باشد؛ مثلاً قراردادن نوار سیاه روی چشم بیمار به‌تنهایی کافی نیست. GMC بیان می‌کند که هنگام تصمیم‌گیری در مورد این که آیا یک سند ضبط‌شده ناشناس است یا خیر، پزشکان باید در نظر داشته باشند که جزئیات ظاهراً غیر مهم هم ممکن است منجر به شناسایی بیمار شود. باید در مورد ناشناس‌بودن چنین اسنادی قبل از استفاده یا انتشار آن‌ها بدون رضایت در مجلات یا سایر جاها برای یادگیری بسیار مراقب بود. مجلهٔ پزشکی بریتانیا هر زمانی که بیمار ممکن است به‌خاطر گزارش مورد، تصویر یا مقالهٔ منتشرشده در مجله شناسایی شود، یک رضایت‌نامه از بیمار را همراه آن منتشر می‌کند.
سازمان نظام پزشکی بریتانیا بین استفاده از این نوع اسناد برای اهداف مرتبط با مراقبت‌های درمانی مانند آموزش و پژوهش و انتشار تصاویر در رسانه‌ها که برای مخاطبان گسترده‌ای در نظر گرفته می‌شود و به طور گسترده‌ای برای عموم قابل دسترس است، تمایز قائل می‌شود. در مورد این نوع از اسناد در زیر بحث می‌شود.
بیماران بالغی که توانایی‌های معمول را ندارند
در صورتی که فرد بزرگسال فاقد توانایی رضایت برای ضبط یک سند قابل شناسایی جهت اهداف ارزیابی سلامت و درمان باشد، باید کسی که دارای اختیارات قانونی است از طرف بیمار رضایت بدهد. در صورتی که هیچ فردی مجاز به تصمیم‌گیری از طرف بیمار نباشد، احتمالاً بهترین کار در راستای منافع بیمار، مشورت با خانواده یا دوستان نزدیک او در مورد ضبط این اسناد باشد. در صورتی هیچ یک از اعضای خانواده یا دوستان در دسترس نباشند یا مایل به شرکت در چنین بحثی نیستند یا در صورتی که درمان باید بلافاصله ارائه شود، اسنادی که بخشی جدایی‌ناپذیر از پژوهش یا درمان و در مطابقت با قانون مربوطه یا قانون کلی آن جامعه باشد، ممکن است ضبط شود.
در جایی که یک سند قبلاً به عنوان بخشی از مراقبت بیمار ضبط شده، اما ممکن است برای یک هدف ثانویه نیز ارزشمند باشد، GMC توصیه می‌کند که سند باید هر جا که امکان دارد و در راستای آن اهداف است، به‌صورت ناشناس به کار رود (اسنادی که برای استفاده در رسانه‌های عمومی به‌طور گسترده‌ای در دسترس است، از دیگر اهداف ثانویه متمایز است و در زیر بحث می‌شود). در رابطه با سندهای قابل شناسایی که برای مقاصد ثانویه مورد استفاده قرار می‌گیرند، قانون در موارد افراد بالغی که توانایی معمول را ندارند، مورد آزمون قرار نگرفته است. از نظر انجمن پزشکی بریتانیا (BMA) این که چگونه چنین تصمیم‌گیری‌ای می‌تواند در راستای منافع فرد باشد، راحت نیست. در موارد غیر از درمان و پژوهش، مشاوره قانونی باید به‌صورت مورد به مورد برای اسناد قابل شناسایی انجام شود. مشارکت بزرگسالان فاقد توانایی‌های معمول در پژوهش‌ها در دستورالعمل جداگانه‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرد.
کودکان یا نوجوانان
والدین معمولاً اجازه ضبط اسناد کودکان‌شان را می‌دهند، در حالی که نوجوانان دارای صلاحیت خودشان حق انتخاب دارند. همان توصیه‌هایی که برای بزرگسالان دارای توانایی معمول شده، برای کودکان و نوجوانان نیز اعمال می‌شود.
اسناد ضبط‌شده برای استفاده در رسانه‌های عمومی که به‌طور گسترده‌ای در دسترس است
رسانه‌های عمومی شامل تلویزیون، رادیو، اینترنت و مواد چاپی است.
به‌طور کلی، قوانین مربوط به اسناد ضبط‌شده برای اهداف ثانویه برای اسناد ضبط‌شده برای استفاده در رسانه‌های عمومی نیز به‌کار می‌رود (مثلاً برای اطلاع‌رسانی به عموم مردم). با این حال، برخی از مسائل مربوط به اسناد مورد استفاده در این زمینه وجود دارد.
هیچ سند قابل شناسایی‌ای نباید بدون رضایت صریح بیمار در کتاب‌های درسی یا نشریات منتشر شود یا برای تدریس مورد استفاده قرار گیرد (این رضایت معمولاً باید به‌صورت کتبی باشد). برای صدا یا ویدیو یا تصاویری که در لیست بالا مصداق آن وجود ندارد، GMC توصیه می‌کند که رضایت بیمار گرفته شود تا آن سند در رسانه‌های عمومی به‌طور گسترده‌ای در دسترس باشد، حتی اگر آن سند قابل شناسایی نباشد.
گاهی پزشکان ممکن است بخواهند صدا یا ویدیوی ضبط‌شده یک بیمار را که بخشی از روند مراقبت درمانی آن‌ها به وجود می‌آید، منتشر کنند، اگرچه در زمان ضبط آن رضایت بیمار را نگرفته باشند. در این شرایط، در صورتی که بیمار قابل شناسایی باشد یا ممکن باشد شناسایی شود، گرفتن رضایت الزامی است. دستورالعمل GMC بیان می‌کند که اگر سند ضبط‌شده ناشناس‌سازی شده باشد، بهتر است قبل از انتشار رضایت گرفته شود، و مشکلات در حصول اطمینان از حذف تمام ویژگی‌های یک سند ضبط‌شده که می‌تواند بیمار را برای هر یک از اعضای جامعه قابل شناسایی کند، در نظر گرفته شود.
بیماران باید بدانند هنگامی که سندی به‌صورت عمومی منتشر شود، بعید است که بتوان آن را از گردش اطلاعات خارج کرد. وقتی که یک ویدیوی ضبط‌شده برای پخش در رسانه تهیه می‌شود، پزشکان باید بررسی کنند که بیماران متوجه شده‌اند که پس از پذیرش برای پخش آن، ممکن است قادر به متوقف‌کردن استفاده‌های بعدی از آن نباشند. GMC بیان می‌کند که اگر بیماران مایل به محدودکردن استفاده از سند ضبط‌شده باشند، باید قبل از شروع ضبط، از سازنده برنامه و صاحبان آن موافقت‌نامه نوشتاری دریافت کنند. به‌علاوه، انجمن پزشکی بریتانیا معتقد است که رضایت‌دادن مجوز کامل نیست، بلکه باید به صورت دوره‌ای تمدید شود و اجازه عدم استفاده یا محدودکردن استفاده آن در آینده وجود داشته باشد. این مسئله مخصوصاً در مورد کودکان و نوجوانان بسیار مهم است. GMC واضحاً می‌گوید که پزشکان نباید در ایجاد یا افشای اسناد ضبط‌شده از کودکان یا جوانانی که صلاحیت کافی را ندارند، مشارکت داشته باشند، یعنی در جایی که اعتقاد بر این است که آن کودکان یا نوجوانان ممکن است با ایجاد یا استفاده و افشای آن سند ضبط‌شده آسیب ببینند، حتی اگر شخصی با مسئولیت والدین رضایت داده باشد.
بزرگسالانی که فاقد توانایی لازم هستند
همانطور که در بالا توضیح داده شد، الزامات قانونی خاصی برای تولید اسناد ضبط‌شده از بزرگسالانی که فاقد توانایی لازم هستند و استفاده یا افشای چنین اسنادی وجود دارد. در این زمینه باید مشاوره حقوقی انجام شود. همانطور که در بالا ذکر شد، GMC بیان می‌کند که در ساخت اسناد ضبط‌شده صوتی یا تصویری برای سایر اهداف ثانویه، پزشکان باید مطمئن باشند که ضبط آن سند ضروری است و برای بیمار مفید است یا در راستای منافع‌اش است؛ و این که این هدف را نمی‌توان به نحوی که محدودیت کم‌تری برای حقوق و انتخاب‌های بیمار داشته باشد، به دست آورد.
کودکان یا نوجوانان
در مورد کودکان که قادر به تصمیم‌گیری برای خود نیستند، رضایت والدین مورد نیاز است و همانند تمام اسناد ضبط‌شده مورد استفاده برای اهداف ثانویه، موافقت‌نامه برای استفاده مداوم باید با فواصل منظم تأیید شود. همان طور که قبلاً ذکر شد، ممکن است مواردی را که به‌صورت عمومی منتشر شده‌اند، کاملاً از چرخه انتشار خارج کرد، اما در جایی که ممکن است، در صورتی که یک نوجوانی رضایت نداشته باشد یا به سن قانونی برسد، باید توزیع آن سند را محدود یا آن را از چرخه انتشار خارج کرد.
تلفن و سایر اسناد ضبط‌شده صوتی
پایش و نظارت بر تماس‌های تلفنی تحت قانون ارتباطات مخابراتی بریتانیا تصویب‌شده در سال ۱۹۸۴ انجام می‌شود. این قانون وظیفه‌ای را برای مسئولین سیستم تماس تلفنی تعیین کرده که بر اساس آن باید اطمینان حاصل شود که به تماس‌گیرندگان اطلاع داده شده تماس آن‌ها ممکن است ثبت شود.
در تماس با مطب پزشکان و خطوط مشاوره پزشکی و خدمات مشابه اطلاعات مهمی می‌تواند رد و بدل شود. در این شرایط مهم است که تماس‌گیرندگان مطلع شوند که تماس آن‌ها ممکن است ثبت شود. نباید به‌صورت پنهانی تماس‌های تلفنی بیماران را ضبط کرد.
در بسیاری از مناطق، نه‌تنها در مراقبت‌های درمانی، تماس‌های تلفنی برای اهداف پزشکی-قانونی ثبت می‌شوند. در جایی که تماس‌های تلفنی به یک درمانگاه یا خارج از ساعات کاری برای این اهداف ثبت می‌شود، به بیماران باید گفته شود که مکالمات در حال ضبط هستند و دلیل آن هم بیان شود. عدم انجام چنین کاری به این معنی است که این صداهای ضبط‌شده غیر قانونی هستند. همچنین باید اطلاعاتی در مورد طول مدت نگهداری سند و نحوه دسترسی بیماران به آن‌ها در دسترس باشد.
به‌عنوان یک قاعده کلی، انجمن پزشکی بریتانیا پزشکان را تشویق می‌کند تا هر زمان که ممکن است اطلاعات را با بیماران به‌اشتراک بگذارند. اگر بیماران بخواهند به اسناد ضبط‌شده گوش دهند، باید امکان آن فراهم شود (در صورت امکان از طریق پزشکی که معمولاً کارهای درمانی آن‌ها را انجام می‌دهد). اسناد ضبط‌شده بخشی از پرونده پزشکی بیمار است و می‌تواند تحت قانونی حفاظت از داده‌ها مصوب سال ۱۹۹۸ قابل دسترسی باشد.
انجمن پزشکی بریتانیا استفاده از ابزارهای ضبط نواری برای ضبط گفت‌وگو با صاحبان حرفه‌های سلامت را، زمانی که در مورد یک تشخیص یا دوره درمان بحث می‌شود و هدف کمک به بیماران برای درک و یادآوری واقعیات است، پیشنهاد می‌کند. با این وجود، پزشکان اگر احساس کنند که این صداها برای شکایت یا دعوی در آینده ثبت می‌شوند، نگران می‌شوند و ممکن است کم‌تر مایل باشند نظرات خود را آزادانه بیان کنند.
ضبط‌کردن صدا و تصویر به‌صورت مخفی
افرادی که از ابزارهای مراقبت‌های سلامت استفاده می‌کنند، باید از هر گونه استفاده از دوربین‌های نظارتی برای اهدافی مانند امنیت مطلع شوند.
اما GMC تأیید می‌کند که ممکن است شرایط استثنایی وجود داشته باشد که نظارت پنهان قابل قبول باشد، اگر راهی دیگر برای به‌دست‌آوردن اطلاعاتی که لازم است برای تحقیق یا تعقیب قانونی یک جرم جدی یا برای محافظت از کسی در برابر آسیب جدی وجود نداشته باشد؛ مثلاً در جایی که دلایل قانع کننده‌ای وجود دارد که یک والد یا مراقب به کودک آسیب رسانده است.
قبل از هر گونه ضبط مخفی باید مجوز از طرف یک سازمان قانونی مربوطه داده شود.
در هر وضعیتی که نظارت پنهانی پیشنهاد می‌شود، پزشک باید با همکاران باتجربه خود در این زمینه صحبت کند و از مشاورهٔ مستقل بخواهد.
بیماران فوت‌شده
وظیفهٔ محرمانه‌نگه‌داشتن اسرار پزشکی بیمار پس از مرگ بیمار نیز ادامه دارد. اگر موقع زنده‌بودن بیمار از او صدا یا تصویری ضبط شده باشد، پزشکان باید پس از مرگ بیمار از خواسته‌های شناخته‌شدهٔ بیمار در این زمینه پیروی کنند. این بدان معنی است که اگر ضبط صدا یا تصویر با رضایت بیمار برای یک هدف خاص انجام شود، ممکن است پس از مرگ بیمار نیز مورد استفاده قرار گیرد، در صورتی که هیچ نشانه‌ای وجود نداشته باشد که این رضایت پس از مرگ بیمار بازپس گرفته شده باشد.
با این حال، اگر این سند به‌صورت عمومی پخش شده یا بیمار قابل شناسایی باشد، GMC توصیه می‌کند که با خانواده بیمار در این زمینه مشورت شود. در این موارد باید مشاورهٔ حقوقی نیز انجام شود.
ذخیره و دورانداختن اسناد ضبط‌شده
صدا یا تصویر ضبط‌شده به‌عنوان بخشی از مراقبت درمانی بیمار و بخشی از مدارک پزشکی ساخته می‌شود و باید با آن مانند دیگر بخش‌های پروندهٔ پزشکی رفتار شود. باید از توصیه‌های وزارت بهداشت در مورد نگهداری سوابق بیمار پیروی شود.
برای اسنادی که برای مقاصد ثانویه ساخته می‌شود، GMC توصیه می‌کند که پزشکان باید قانع شوند که «در مورد مالکیت، حق تکثیر و حقوق مالکیت معنوی سند ضبط‌شده توافق شده است». برای اطلاعات بیش‌تر می‌توان با مسئول ایمن‌نگه‌داشتن اطلاعات (Caldicott Guardian) مشورت کرد.
