پیوند به مقالهٔ اصلی: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD003808.pub3/full
تاریخ انتشار اولیهٔ مقاله: ۸ فروردین ۱۳۹۲
ترجمه: سارا مرادی
روش های کنترل پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان مشکل شایعی در سراسر جهان است که باعث عفونت، درد و ازدستدادن دندانها میشود و درمان آن هزینهبردار است. پوسیدگی دندان میتواند توسط روشهایی که بهعنوان روشهای «غیر ترمیمی» شناخته میشوند، کنترل شود. این روشها شامل پاکسازی کامل دندان از پلاک، تجویز رژیم غذایی سالم و استفاده از فلوراید برای جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی است. اگر پوسیدگی پیشرفت کند، ممکن است نیاز باشد روشهای «غیر ترمیمی» با روشهای «ترمیمی» ترکیب شوند که شامل پرکردن و ترمیم دندان در جایی که حفرات به علت ممانعت پوسیدگی از تمیزکردن ایجاد شدهاند، میباشد. پرکردگیها ظاهر دندان را بهتر میکنند و به بیمار اجازه میدهند آنها را تمیز کند.
دندانپزشکهای سنتی قبل از قراردادن مادهٔ پرکننده همهٔ پوسیدگی را با دریلهای دندانپزشکی یا سایر ابزارها برمیدارند. اگرچه حذف همهٔ پوسیدگی معایبی نظیر آسیب به عصب دندان، دندان درد و ضعیفشدن محتمل ساختار دندان را در پی دارد. این روش به عنوان حذف یک مرحلهای پوسیدگیها شناخته میشود.
علیرغم تعداد بسیار زیاد پرکردگیها و ترمیمهای قراردادهشده در سراسر جهان، دندانپزشکان هنوز اطمینان ندارند که کدام روش بهترین روش «کنترل با ترمیم» برای پوسیدگیهاست. این مقالهٔ مروری بهوسیلهٔ محققان گروه سلامت دهان Cochrane برای ارزیابی بهترین راههای درمان و کنترل پوسیدگی دندان توسط روشهای ترمیمی در دندانهای دائمی و شیری انجام شده است.
آخرین تحقیقات مرتبط برای استفاده در این مقالهٔ مروری تا ۲۲ آذر ۱۳۹۱ لحاظ شدند که شامل ۸ مطالعه بر روی ۹۳۴ بیمار (۱۳۷۲ دندان) بود.
در این بررسی سه راه جایگزین مداخلهٔ عملی کنترل پوسیدگی در مقایسه با روش سنتی برداشتن تمام پوسیدگی در یک مرحله (برداشتن کامل پوسیدگی) مورد ارزیابی قرار گرفتند. این راهها عبارتاند از:
– تراشدادن گامبهگام: این روش پوسیدگیها را در طی دو مراجعه با فاصلهٔ چند ماه حذف کرده و به پالپ دندان فرصت ترمیم و ساخت عاج را میدهد.
– حذف قسمتی از پوسیدگیها: دندانپزشک قسمتی از پوسیدگیهای مینایی را حذف میکند و باقیمانده را بهصورت دائمی در دندان مهر و موم (seal) میکند.
– عدم برداشت پوسیدگیهای مینایی: هیچ پوسیدگی مینایی قبل از مهر و موم کردن یا ترمیم حذف نمیشود.
هنگامیکه روش حذف یک مرحلهای پوسیدگیها با روش حذف گامبهگام آنها مقایسه شد، این نتیجهگیری حاصل شد که پالپ (عصب) دندان در ۳۴۷ مورد از هر ۱۰۰۰ درمان یک مرحلهای آسیب میبیند، در حالی که در روش گامبهگام این آمار ۱۵۴ مورد از هر ۱۰۰۰ دندان ترمیمشده است.
هنگامی که روش حذف قسمتی از پوسیدگیها انجام شد، از هر ۱۰۰۰ دندان ترمیمشده پالپ ۵۰ دندان آسیب دید. اگرچه هنگام استقاده از روش یک مرحلهای این آمار به ۲۱۹ از ۱۰۰۰ رسید.
هم در بزرگسالان و هم در کودکان هنگامی که بخشی از پوسیدگی یا همهٔ آن بهجاگذارده میشود، پالپ آسیب کمتری میبیند. در هیچ کدام از تکنیکها هیچ تفاوتی در تعداد دندانهایی که درد دارند وجود ندارد. یکی از تکنیکهای روش عدم برداشت پوسیدگی عاجی به جایگذاری مادهٔ پرکردگی کمتری نیاز دارد، اگرچه هیچ تفاوتی هنگام مقایسهٔ سایر روشها با روش برداشت یک مرحلهای پوسیدگیها یافت نشد.
در مطالعات انجامشده مواد پرکردگی غالباً توسط دندانپزشکان متخصص قرار داده شدهاند و دندانها برای دورهٔ نسبتاً کوتاهی (۱ سال) تحت نظر بودهاند. مطالعات بیشتری برای پاسخگویی به سایر سؤالات مورد نیاز است. مطالعات آینده باید توسط دندانپزشکان عمومی انجام شود تا بررسی شود آیا نتایج مشابه خواهند بود یا نه. این مطالعات باید بیمار را برای زمان طولانیتری پیگیری کنند و تفاوت احتمالی در درد دندان، پوسیدگیهای آینده و جایگزینی پرکردگیها را مورد بررسی قرار دهند. آنها همچنین باید تفاوتهای احتمالی در هزینههای بلندمدت و ارجحیت تکنیکها توسط بیماران را بررسی کنند.
خلاصهٔ یافتهها
برداشتن گامبهگام پوسیدگیها در مقایسه با برداشت یک مرحلهای تمام پوسیدگیها برای ترمیم دندانهای پوسیده | |||||
جمعیت: بزرگسالان سالم دارای دندانهای پوسیده محیط: مراقبت ثانویهٔ دندانپزشکی مداخله: برداشتن گامبهگام پوسیدگی در مقایسه با: حذف یک مرحلهای پوسیدگیها | |||||
نتایج | خطرات گویای مقایسهای* (۹۵٪ CI) | اثر نسبی (۹۵٪ CI) | تعداد شرکتکنندگان (مطالعات) | کیفیت شواهد (براساس شاخص GRADE) | |
خطر فرضی | خطر متناظر | ||||
برداشت یک مرحلهای پوسیدگی | برداشت گامبهگام پوسیدگی | ||||
اکسپوز پالپ حین برداشت پوسیدگیها | ۳۴۷ در هر ۱۰۰۰ مورد | ۱۵۴ در هر ۱۰۰۰ مورد (۱۱۴ تا ۲۰۸) | RR 0.44 (۰.۳۳ تا ۰.۶) | ۶۲۷ (۴ مطالعه) | ⊕⊕⊕⊝ متوسط ۱ |
اکسپوز پالپ دندانهای شیری در حین حذف پوسیدگیها | ۴۰۷ در هر ۱۰۰۰ مورد | ۱۲۶ در هر ۱۰۰۰ مورد (۶۹ تا ۲۳۲) | RR 0.31 (۰.۱۷ تا ۰.۵۷) | ۱۷۳ (۲ مطالعه) | ⊕⊕⊕⊝ متوسط ۲ |
اکسپوز پالپ دندانهای دائمی در حین برداشت پوسیدگیها | ۳۲۵ در هر ۱۰۰۰ مورد | ۱۶۶ در هر ۱۰۰۰ مورد | RR 0.51 (۰.۳۶ تا ۰.۷۲) | ۴۵۴ (۳ مطالعه) | ⊕⊕⊕⊝ متوسط ۲ |
علائم و نشانههای بیماری پالپ (پیگیری ۱ ساله) | ۱۰۱ در هر ۱۰۰ مورد | ۷۹ در هر ۱۰۰۰ مورد (۳۹ تا ۱۵۹) | RR 0.78 (۰.۳۹ تا ۱.۵۸) | ۲۷۸ (۲ مطالعه) | ⊕⊕⊕⊝ متوسط ۳ |
اساس و مبنای خطر فرضی (مثلاً میانهٔ خطر گروه کنترل در مطالعات) در پانوشت ارائه شده است. خطر متناظر (و فاصلهٔ اطمینان ۹۵٪ آن) براساس خطر فرضی در گروه مقایسه و اثر نسبی در مداخله (و ۹۵٪ CI آن) است CI: فاصلهٔ اطمینان RR: نسبت خطر | |||||
GRADE: نمرات شواهد گروه کاری با کیفیت بالا: بسیار بعید است که تحقیقات بیشتر به تغییر اطمینان ما به برآورد اثرات بینجامد با کیفیت متوسط: تحقیقات بیشتر به احتمال زیاد تأثیر مهمی بر اطمینان ما به برآورد اثر دارد و ممکن است این برآورد را تغییر دهد با کیفیت پایین: تحقیقات بیشتر به احتمال بسیار زیاد تأثیر مهمی بر اطمینان ما به برآورد اثر خواهد داشت و به احتمال زیاد این برآورد را تغییر میدهد با کیفیت بسیارکم: ما در مورد برآورد بسیار نامطمئن هستیم | |||||
۱ چهار آزمایش در خطر بالای جانبداری هستند. خطر فرضی میانگین خطر در گروههای شاهد این چهار مطالعه است. ۲ دو آزمایش در خطر بالای جانبداری هستند. خطر فرضی میانگین خطر در گروههای شاهد این دو مطالعه است. ۳ دو آزمایش در خطر بالای جانبداری هستند. خطر فرضی میانگین خطر در گروههای شاهد این دو مطالعه است. |